- Bosh sahifa
- Yangiliklar
- NAVOIY DAHOSIGA EHTIROM
NAVOIY DAHOSIGA EHTIROM
Bashariyat tamadduni, xalqimiz, ayniqsa,
yoshlarimizning maʼnaviy kamol topishida yuksak tarbiyaviy ahamiyatga ega
bo‘lgan Alisher Navoiy asarlari o‘rni va roli har tomonlama beqiyosdir. Zero,
ezgulik va hayot mazmunini o‘zinnig ohangdor satrlari, falsafiy fikrlari, teran
tashbehlari, go‘zal so‘z sanʼati bilan yorqin ifoda eta olgan Navoiydek shoir
dunyoda kamdan-kam topiladi. Shuning uchun ham so‘z mulkining sultoni ibratli
hayoti va asarlari asrlar osha xalqimiz qalbida, o‘zbek adabiyoti tarixida
hamon barhayot siymo darajasida yashab kelmoqda. Shuning uchun ham daho
shoir, buyuk mutafakkir, so‘z mulkining sultoni yaratgan bebaho asarlar butun
dunyo ahli o‘ziga rom etib, yuksak eʼtirofga sazovor bo‘lib kelayapti. Bu, qalbimizga cheksiz g‘urur bag‘ishlaydi.
Bugun
Navoiy bobomizning sharafli hayot yo‘li, jumladan 100 ming misra sheʼrni yod
olgani, 100 ming misra sheʼriy satrlar yaratishdagi serqirra ijodi, davlat
arbobi sifatida 373 tadan ortiq bunyodkorlik ishlarini amalga oshirgani haqida
to‘lqinlanib gapirar ekanmiz, avvalo, mutafakkir tomonidan yaratilgan va asrlar
osha xalqimizning adabiy merosiga aylandi. Mutafakkir bobomizning serqirra ijod
namunalari, shoh asarlari, nodir devonlari, bebaho g‘azal va dostonlari,
ohangdor satrlari, betakror so‘z sanʼati asrlar osha o‘z mazmun va sayqalini
yo‘qotmay, ulkan maʼnaviy merosimiz yoki adabiyotimiz gultojiga aylanib,
xalqimizni, shu jumladan, yoshlarimizni to‘g‘rilik, ezgulik va komillikka
daʼvat etib kelmoqda. Avliyolar avliyosi, mutafakkirlar mutafakkiri, shoirlar
sultoni bo‘lgan, millatimiz sharafini ko‘klarga ko‘targan, yurtimiz dovrug‘ini
butun olamga tarannum etgan ulug‘ allomamizning mashhur 52 ming misradan ortiq
“Xamsa”, 42 ming misradan ortiq “Xazoyin ul-maoniy”, “Mahbub ul-qulub”,
“Muhokamat-ul lug‘atayn”, “Lison-ut tayr”, “Tarixi mulki Ajam”, “Majolis
un-nafois”, “Mezon ul-avzon” va boshqa shoh asarlari har jihatdan yuksak
ahamiyatga, qudratli kuch va jozibaga egadir.
Adabiyotimizning
tengsiz namoyondasi haqli ravishda millatimiz g‘ururi va sharafini butun
dunyoga keng tarannum etgan o‘lmas so‘z sanʼatkoridir. U qoldirgan noyob
merosni har tomonlama chuqur o‘rganish, ilmiy-ijodiy faoliyatini ochish,
faoliyati va ijodini keng targ‘ib etish har birimiz uchun ham farz, ham qarz.
Chunki har birimiz, yoshlarimiz tafakkuriga yurtga muhabbat, sadoqat, kabi chin
insoniy fazilatlar bolaligimizdan Navoiy asarlari bilan kirib keladi. Biz bu
bebaho merosdan xalqimizni, ayniqsa, yoshlarimizni qanchalik ko‘p bahramand
etsak, jamiyatimizda ezgu insoniy fazilatlarni kamol toptirishda shunchalik
qudratli maʼrifiy qurolga ega bo‘lamiz.
O‘zbekiston
Respublikasi Prezidenti Shavkat Mirziyoyevning O‘zbekiston yoshlari forumida:
“Kelgusi yili buyuk bobomiz Alisher Navoiy tavalludining 580 yilligini sizlar
bilan keng nishonlaymiz. Yoshlarimizga hazrat Navoiy ijodini chuqur o‘rgatishni
tizimli yo‘lga qo‘yish muhim ahamiyatga ega. Alisher Navoiy asarlarining
bugungi yoshlar tushunadigan ixcham namunalarini yaratib, turli mobil ilova va
elektron dasturlar ishlab chiqish kerak”, degan daʼvati barchamizni
to‘lqinlantirib yubordi.
Navoiy
kon-metallurgiya kombinatida davlatimiz rahbarining tashabbusiga javoban
birinchilardan bo‘lib, chora-tadbirlarni ishlab chiqildi. Unga ko‘ra, buyuk
mutafakkir ijodidan saralangan yoshlar va jamoatchilik vakillari uchun
moʻjazgina risolasini o‘n ming adadda chop etish, shu yilning 20-22-yanvar
kunlari taniqli navoiyshunos olimlarni jalb etgan holda korxona bo‘linmalarida
maʼnaviy-maʼrifiy tadbirlari o‘tkazildi. Mazkur navoiyxonliklarga yurtimizning
taniqli navoiyshunos olimlar - Alisher Navoiy nomidagi Toshkent davlat o‘zbek
tili va adabiyoti universiteti kafedra mudiri, filologiya fanlari doktori,
professor Nurboy Jabborov, Toshkent davlat sharqshunoslik universiteti dotsenti,
filologiya fanlari doktori Olimjon Davlatov, O‘zbekiston Milliy universiteti
kafedrasi dotsenti, filologiya fanlari doktori Shahlo Hojiyeva, Navoiy davlat
pedagogika instituti dotsenti, filologiya fanlari nomzodi Tohir Xo‘jayevlar
taklif etildi.
Ayniqsa,
navoiyshunos olimlar Nurboy Jabborovning “Alisher Navoiy – komil shaxs, buyuk
shoir va ulug‘ davlat arbobi”, Olim Davlatovning “Alisher Navoiy asarlarida
bunyodkorlik g‘oyalarining talqini”, Shahlo Hojiyevaning “Alisher Navoiyning
odob-axloq haqidagi qarashlari”, Tohir Xo‘jayevning “Navoiy hikmatlari talqini”
mavzularidagi maʼruzalari konchi va metallurglar, yoshlar va keng jamoatchilik
vakillariga yana-da zavqu shavq bag‘ishladi.
Navoiy
shahridagi “Farhod” madaniyat saroyi, Zarafshon shahridagi “Oltin vodiy”,
Uchquduq shahridagi “Uchquduq” madaniyat saroylari, Zafarobod qo‘rg‘onidagi
“Yoshlik” madaniyat va sport markazlarida bo‘lib o‘tgan maʼnaviy-maʼrifiy
tadbirlar, NKMK tarixi muzeyi, “Muruntov” koni uyushtirilgan press turlar,
ommaviy axborot vositalari vakillari uchun matbuot anjumani, maʼnaviy-maʼrifiy
ishlar bo‘yicha masʼul xodimlar uchun ilmiy-amaliy seminar, shuningdek, NKMK
madaniyat saroylari, Navoiy davlat konchilik instituti va akademik litseyi,
Uchuquduq shahridagi 10-sonli bolalar musiqa va sanʼat maktabi o‘quvchilari va
isteʼdodlari tomonidan tayyorlangan kuy-qo‘shiqlar, sahna ko‘rinishlari
tadbirlarning har tomonlama yuqori saviyada o‘tishini taʼminladi.
Navoiyxonlik
tadbirlari 20-yanvar kuni viloyatimiz markazidagi A.Navoiy haykali poyiga
gulchambar qo‘yish marosimi bilan boshlandi. Marosimda NKMK rahbariyati,
poytaxtimizdan tashrif buyurgan taniqli navoiyshunos olimlar, kombinat yoshlar
vakillari, Navoiy davlat konchilik instituti talabalari, shahrimiz umumtaʼlim
maktablarining ona tili va adabiyot o‘qituvchilar qatnashishdi.
Navoiyshunos
olimlar zarafshonliklar va uchquduqliklar huzurida ham bo‘lishdi. Pirovardida
yubiley tadbirlari Zarafshon va Uchquduqda har yilgidanda shukuhliroq bo‘lib
o‘tdi. Jumladan, Shimoliy kon boshqarmasining “Uchquduq” madaniyat saroyida ham
bo‘lib o‘tgan buyuk mutafakkir Alisher Navoiy tavalludining 580 yilligiga
bag‘ishlangan tadbirda kon boshqarmasi ishchi-xizmatchilari, chekka va olis
hudud aholisi va yoshlari vakillari ishtirok etishdi.
Navoiyning
har bir asari, betakror satrlari insoniyatni ezgulikka chorlaydi. Shuning uchun
ham bobomiz maʼnaviy merosini xalqimiz yuksak qadrlaydi va sevib o‘qiydi.
Navoiy asarlari shunday bir tuganmas xazinaki, uni qancha o‘qigan sayin inson
o‘zini qiziqtirgan, o‘ylantirgan savollariga javob topib boraveradi. Chunki
Navoiyning har bir asari xalqqa qaratilgandir ahamiyatlidir. Buyuk shoirning
qarashlari sharqona majoz bilan o‘ralgan va tafakkur sandig‘iga joylangan. Ular
to‘g‘ri yo‘lni ko‘rsatib, bizni chin insoniy ruhda tarbiyalaydi.
Bir so‘z
bilan aytganda, alloma hayoti va ijodi, eng muhimi, Hazrati Mir Navoiy qalbini
anglash har birimiz uchun ham farz, ham qarz. Bu orqali har bir yurtdoshimiz,
kitobxon tasavvufiy-falsafiy sirlardan voqif bo‘lishi, odamiylik saboqlarini
olishi shubhasiz. Shu bois, Navoiy asarlarini hali ko‘p o‘qishimiz, anglashimiz
kerak bo‘ladi.
Navoiyshunos
olimlar dunyoga mashhur Muruntov” oltin koniga tashrif buyurishib, bu manzilda
olib borilayotgan ulkan loyihalar, ishlab chiqarish jarayonlari bilan yaqindan
tanishdilar.
- Men
dunyoga mashhur “Muruntov” konida Hazrat Alisher Navoiyning asarlarida keng
talqin etilgan haqiqiy Farhodlarni ko‘rdim. Besh yuz yil avval ularni madh
etgan alloma qanchalik haq ekanligiga konchi va metallurglarning mehnati,
faoliyatini ko‘rib tan berdim. Demak, biz bugungi zamon Farhodlarini, qahramonlarini
mana shu yerdan, kombinatdan izlashimiz kerak ekan. Ularning toshu maʼdanlarni
qazishdagi fidokorona mehnatlari, chinakam jasorati har qanday shon-sharafga
arzigulikdir- taʼkidladi professor Nurboy Jabborov.
Navoiyxonlik
kunlari Navoiy shahridagi “Farhod” madaniyat saroyida kombinat
ishchi-xizmatchilari, yoshlar, Navoiy davlat konchilik instituti va akademik
litsey o‘qituvchi-talabalari, jamoatchilik vakillari ishtirokida
maʼnaviy-maʼrifiy tadbiri bilan davom etdi. Navoiyxonlik kechasida taniqli
olimlar alloma hayoti va ijodiga bag‘ishlangan maʼruzalari bilan ishtirok
etishdi.
- Kombinat
bo‘linmalarida uch kun davom etgan alloma yubileyi va ijodiga bag‘ishlangan
tadbirlar har jihatdan yuqori saviyada, keng jamoatchilikning faol ishtirokida,
ko‘tarinki ruhda bo‘lib o‘tdi. Men ham ushbu tadbirlarning tashkiliy
jarayonlarida ishtirok etganimdan faxrlanaman. Ayniqsa, gigant korxona Navoiy
dahosiga bo‘lgan yuksak ehtirom ramzi sifatida tadbirlarni birinchilardan
bo‘lib boshlab bergani har qanday maqtovga arzigulikdir. Mana hozirgina
“Farhod” madaniyat saroyida bo‘lib o‘tgan maʼnaviy tadbir, ilmiy va falsafiy
talqindagi ustozlarimiz maʼruzalari shaxsan mening, qadrli hamkasblarim,
o‘quvchi-talabalar va barcha ishtirokchilar qalbida buyuk allomamizning ibratli
hayot yo‘li, yorqin ijodi haqidagi taassurotlarimizni yana-da boyitdi, - deydi
Navoiy davlat konchilik instituti akademik litseyining ona tili va adabiyoti
fani o‘qituvchisi Raʼno Payzullayeva.
Bugungi
kunda Navoiy dahosi va ijodiga doir hali qancha kashf etilmagan qirralar,
ochilmagan jihatlar borligini, hali ko‘plab ilmiy izlanishlar, tadqiqotlar olib
borish muhimligini, bir so‘z bilan aytganda, bu borada jamiyat va kelajak avlod
oldida ko‘p qarzimiz borligini, allloma ijodini chuqur tadqiq etish bardavom
bo‘lishini daxldorlik tuyg‘usi bilan har birimiz chuqur his etishimiz kerak. Buyuk
tariximiz, ulug‘ allomalarimiz ijodini keng targ‘ib etish har birimizning muhim
vazifamizdir.
Xolmamat
RAUPOV,
Navoiy
kon-metallurgiya kombinati
bosh direktori maslahatchisi