- Bosh sahifa
- Yangiliklar
- DAVLAT TILIMIZNING RAVNAQI YO‘LIDA
DAVLAT TILIMIZNING RAVNAQI YO‘LIDA
Shu kunlarda Vazirlar Mahkamasi Davlat tilini
rivojlantirish departamenti mudiri, professor Abdug‘affor Qirg‘iboyevning
kun.uz muxbiri Ilyos Safarovga bergan intervyusi ijtimoiy tarmoqlarda qizg‘in
muhokama qilinmoqda.
Haqiqatan ham, bunday suhbat
juda zarur bo‘lib, chunki kishilar orasida ushbu muhim masala yuzasidan
turli-tuman savollar paydo bo‘lgan edi. Ushbu savollarga mamlakatda mazkur ezgu
ishning ro‘yobga chiqishi uchun bevosita masʼul bo‘lgan davlat organi rahbarining
javob berishi har xil munozara va taxminlarga chek qo‘yib, davlat tili nufuzi
va mavqeyini yuksaltirish jarayonining xususiyatlari va ko‘lamini aniq bayon
qilib berishi bilan ahamiyatga molik bo‘ldi. Departament rahbari o‘z
javoblarida bir qancha o‘ta muhim jihatlarga to‘xtalib o‘tdi.
Suhbat
asnosida yuz-yuz ellik yildan buyon yashab kelayotgan, bir paytlar jadid
bobolarimizning orzusi bo‘lgan ushbu masalaning ahamiyatiga diqqat qaratilib,
yangi O‘zbekistonning ravnaqida davlat tili borasidagi islohotlar juda katta
qadam bo‘lishi taʼkidlandi.
Eng
asosiysi – bu borada hukumatning qatʼiy azm va irodasi taʼkidlab o‘tildi.
Shuncha yildan buyon hal qilinmagan muammo hukumat darajasiga olib chiqilib,
prezidentning tashabbusi va hukumat boshlig‘ining saʼy-harakatlari bilan yaqin,
o‘rta istiqboldagi va kelajakdagi keng miqyosli ishlar rejasi tuzib olinganiga
to‘xtalib o‘tildi. Abdug‘affor Qirg‘izboyev mamlakat Prezidentining 2019-yil 21-oktyabr
kunida kongresslar saroyida bo‘lib o‘tgan tantanali yig‘ilishda so‘zlagan
nutqidan to shu bugungacha o‘tgan vaqt mobaynida amalga oshirilgan ishlar,
xususan, Davlat tilini rivojlantirish departamentining tashkil qilinishi, uning
vazifalari, rejalari, davlat organlari rahbarlarining Maʼnaviy-maʼrifiy ishlar
samaradorligini oshirish, davlat tili to‘g‘risidagi qonun hujjatlariga rioya
etilishini taʼminlash masalalari bo‘yicha maslahatchilari tizimining tashkil
qilinishi va faoliyati, bu borada hukumat va departament tomonidan amalga
oshirilayotgan ishlar haqida batafsil maʼlumot berish bilan birga, barcha
vatandoshlarimizni jonkuyarlikka va fidokorlikka chorladi.
Bundan
bir necha kun avval poytaxtimizning Yoshlar ijod saroyida Bosh vazir
o‘rinbosari boshchiligida o‘tkazilgan ochiq muloqotda ham davlat tili borasida
“Lotin yozuviga asoslangan o‘zbek alifbosiga birdaniga o‘tib qo‘yaqolinsa
bo‘lmaydimi” degan savol berilgan edi. Ijtimoiy masalalar, sog‘liqni saqlash,
taʼlim, innovatsiyalar mavzusidagi muloqot chog‘ida davlat tili haqida savol
berilishining o‘ziyoq kishilarimiz bu mavzuga qanchalar eʼtibor qaratayotganini
bildiradi.
Shu
o‘rinda ayni muammo bundan olti asr muqaddam o‘sha dolzarb bo‘lgani, shu
sababli hazrat Alisher Navoiy ona tilimizda yaratgan sheʼriy-falsafiy xazinalar
yodga keladi. Sulton Husayn Mirzo Alisher Navoiyning ushbu olamshumul ishiga
“Turkiy tilning o‘lgan jasadiga Masih nafasi bila ruh kiyurdi” deb baho bergan
edi. Aytish mumkinki, shunday hayotbaxsh jarayon bugun ham yuz bermoqda.
Suhbatda
ayon bo‘lgani kabi, jahonning turli mamlakatlarida o‘zbek tilini o‘rgatish
kurslari va “O‘zbek tilining do‘stlari” klublari aʼzolarining soni tobora oshib
bormoqda, jahonning yigirmadan ziyod mamlakatida tilimiz go‘zalligi va boyligi
borasida taqdimotlar bo‘lib o‘tmoqda. Mamlakatda rahbar xodimlarning davlat
tilini bilish darajasi bo‘yicha imtihon topshirishi, lotin yozuviga asoslangan
va takomillashtirilgan o‘zbek alifbosiga o‘tish muddatlarining belgilanganligi,
imlo qoidalarining ishlab chiqilishi, lug‘atlar va davlat tilida ish yuritish
qo‘llanmalarining nashr qilinishi, ilmiy-texnik atamalar va joy nomlari
bo‘yicha alohida ishchi guruhlari faoliyat olib borayotgani, shuningdek,
tegishli qonun va qonun osti hujjatlari loyihalari ustida qizg‘in ish olib
borilayotganligi tilimiz ravnaqi borasidagi ulkan va xayrli ishlarning
natijasidir.
Isajon Sulton,
O‘zbekiston Yozuvchilar uyushmasi
aʼzosi,
O‘zbekiston
Respublikasida
xizmat
ko‘rsatgan madaniyat xodimi