- Bosh sahifa
- Maqolalar
- TILINI ARDOQLAGAN MILLAT – MANGULIKKA DAXLDOR
TILINI ARDOQLAGAN MILLAT – MANGULIKKA DAXLDOR
Xalqimizning
ko‘p asrlik madaniy, ilmiy-maʼrifiy va badiiy tafakkuri, intellektual
salohiyatining yorqin hamda bebaho mahsuli bo‘lgan o‘zbek tili jahondagi boy va
qadimiy tillardan biridir.
Mamlakatimizda
amalga oshirilayotgan keng ko‘lamli islohotlar jarayonida davlat tilining
hayotimizdagi o‘rni va nufuzi tobora ortib borayotir. Bugungi globallashuv
davrida har bir xalq, har qaysi mustaqil davlat o‘z milliy manfaatlarini
taʼminlash, bu borada, avvalo, o‘z madaniyatini, azaliy qadriyatlarini, ona
tilini asrab-avaylash va rivojlantirish masalasiga ustuvor ahamiyat qaratishi
tabiiydir. Mutaxassislarning fikricha, dunyo xalqlari bugungi kunda 7000 dan
ziyod tilda gaplashsa, ularning faqatgina 200 ga yaqinida davlat tili yoki
rasmiy til maqomi mavjud ekan. O‘tmishda 9000 dan ortiq til mutlaq yo‘qolib
ketgan. Istiqlol yillarida o‘zbek tilining xalqaro miqyosda obro‘si oshdi.
“Davlat tili haqida”gi qonun ona tilimizning bor go‘zalligi va jozibasini to‘la
namoyon etish bilan birga, uni ilmiy asosda rivojlantirish borasida ham keng
imkoniyatlar yaratdi. Olimlar va mutaxassislar tomonidan ilm-fan va turli
sohalarga oid ensiklopediya hamda lug‘atlar, darsliklar, o‘quv qo‘llanmalari
chop etildi. Mumtoz adabiyotimiz namunalari, sakson mingdan ziyod so‘z va so‘z
birikmasini, fan, texnika, sanoat, madaniyat va boshqa sohalarga oid
atamalarni, shevalarda qo‘llanadigan so‘zlarni o‘z ichiga olgan besh jildlik
“O‘zbek tilining izohli lug‘ati” bu borada amalga oshirilgan ishlarning eng
muhimlaridandir.
Masalan,
bizning zavodimizda ham Prezidentimizning 2019-yil 21-oktabrdagi “O‘zbek tilining
davlat tili sifatidagi nufuzi va mavqeyini tubdan oshirish chora-tadbirlari
to‘g‘risida”gi farmoni ijrosini taʼminlash maqsadida bir qator ibratli ishlar
amalga oshirilyapti. Jumladan, Alisher Navoiy nomidagi Toshkent davlat o‘zbek
tili va adabiyoti universiteti huzuridagi davlat tilida ish yuritish asoslarini
o‘qitish va malakasini oshirish markazining Qarshi filialida 42 nafar ishchi-xizmatchi
o‘qitilib, sertifikatlar berildi. Jamoa
aʼzolari o‘rtasida milliy qadriyatlarimizni, urf-odat va anʼanalarimizni
asrab-avaylash borasida keng ko‘lamda maʼnaviy-maʼrifiy ishlar tashkil
etilmoqda.
Ona
tilimizga bo‘lgan eʼtiborni kuchaytirish maqsadida turli adabiy uchrashuvlar,
sheʼrxonlik kechalari, ko‘rik-tanlovlar tashkil etilayotir. Zavod hududidagi
sex va bo‘limlarning kirish qismidagi barcha peshlavhalar lotin alifbosiga
o‘girilmoqda. Mehnat xavfsizligi yo‘nalishi bo‘yicha 161 mln so‘m evaziga 186
dona banner tayyorlanmoqda. Ishchi-xizmatchilar o‘rtasida “Lotin alifbosida tez
va xatosiz yozaman” shiori ostida tanlov tashkil etilyapti. Millatimizning
madaniy o‘zagi va asosiy muloqot manbayi ona tilimizdir. Biz uni qanchalik
saqlasak, go‘zal iboralari-yu tashbehlari ila kelajak avlodlarga yetkazib
bersak, xalqimizning buyuk millat sifatida kelajak sari dadil odimlashiga hissa
qo‘shgan bo‘lamiz. Shuni unutmaslik kerakki, til xalqning jipsligi va
kelajagini belgilaydi. Faqat tilgina xalqlarni ezgulik sari o‘zaro
birlashtiradi, tarbiyalaydi, o‘qitadi, urf-odat, anʼana va madaniyatini saqlab,
avloddan avlodga o‘tishini taʼminlaydi. Bir so‘z bilan aytganda, tilini asragan
millat bu dunyoda mangulikka daxldordir.
Zebiniso Salimova “Dehqonobod kaliy zavodi”
AJ
Boshqaruv raisining maslahatchisi